Cryptorchidie bij de reu

• Ina Van Betsbrugge
• 15 maart 2017
• Bericht delen

Cryptorchidie is een erfelijke aandoening waarbij één (unilateraal) of beide (bilateraal) teelballen niet volledig ingedaald zijn in de balzak.

1. Het ontstaan van cryptorchie

Gedurende de ontwikkeling van de reu dalen de testikels vanuit de buik via het lieskanaal naar de balzak. Dit proces is meestal reeds bij zeer jonge pups (10 dagen oud) voltooid. Om de definitieve diagnose van cryptorchidie vast te stellen wachten we tot een leeftijd van 6 maanden.

De aanleg van de teelballen vindt plaats in de buik, ter hoogte van de nieren. Elke teelbal is via een peesachtige band (het gubernaculum) met de balzak verbonden. Tijdens de ontwikkeling van de pup krimpt dit ligament, zodat de teelbal wordt meegetrokken door het lieskanaal tot in de balzak. Wanneer één of meerdere teelballen niet ‘indalen’ kunnen ze zich dus ergens op dit traject bevinden.

Zo kunnen we spreken van twee vormen van cryptorchidie:

1. een abdominale cryptorch (teelbal in de buik)
2. een inguinale cryptorch (teelbal in de lies)

2. Redenen voor castratie bij cryptorchidie

Cryptorchidie is niet te genezen dus zal uw dierenarts adviseren om deze reuen te castreren (ook de teelbal die wel ingedaald is). Deze beslissing wordt om verscheidene redenen gemaakt:

Door de erfelijkheid van de aandoening kan een cryptorche reu niet voor de fok ingezet worden.

Cryptorchidie houdt verschillende gezondheidsrisico’s in: teelbaltorsie, tumoren en hun gevolgen

Een cryptorche teelbal heeft een hoger risico om tumoraal te ontaarden. Dit kan reeds op een vroege leeftijd (2 à 4 jaar). Een teelbaltumor is meestal goedaardig en zaait dus zelden uit, maar kan om andere redenen gevaarlijk zijn.

Teelbaltumoren zijn vaak hormoonproducerend en kunnen zorgen voor een hormonale beenmergonderdrukking, met klachten van bloedarmoede, zwakte, lusteloosheid. Ook een dof haarkleed of haaruitval kan veroorzaakt worden door deze hoge hormoonconcentraties.

Een abdominale teelbal kan draaien in de buik en zo een torsie veroorzaken. Dit is een zeer pijnlijke conditie die in spoed dient geopereerd te worden. Deze teelballen zijn vaak tumoraal ontaard en draaien onder het gewicht van de groeiende tumor.

Door het risico op gedragsproblemen en hyperseksualiteit.

Bilateraal cryptorche reuen zijn vaak onvruchtbaar. De cryptorche teelballen produceren geen zaad, maar de hormoonproductie van testosteron (het mannelijk hormoon) gaat wel gewoon door. Dit komt omdat de zaadproductie een lagere temperatuur verkiest dan de lichaamstemperatuur (de balzak ligt wat buiten het lichaam). Bij hoge temperatuur valt deze productie stil. De hormoonproductie gaat zeer goed bij hogere temperaturen en cryptorche reuen kunnen soms zelfs hyperseksueel zijn.

De behandeling

Voor de castratie dient de reu nog grondig onderzocht te worden om de lokalisatie van de cryptorche teelballen vast te stellen.

Wanneer de teelbal zich in de lies bevindt is ze bij palpatie voelbaar, anders kan een echografie nuttig zijn om de teelbal alsnog te lokaliseren. De chirurgische methode is afhankelijk van de lokalisatie van de teelballen.

Bij een abdominale cryptorch is er een buikoperatie nodig (vergelijkbaar met sterilisatie van teefjes) en bij een inguinale cryptorch wordt een sneetje ter hoogte van de teelbal in de lies gemaakt. In geval van een unilaterale cryptorch dient de normale teelbal prescrotaal (tussen penis en balzak) ook nog verwijderd te worden.

Cryptorchidie wordt altijd behandeld met een castratie van beide teelballen en heeft een goede prognose na de ingreep.

Uit de praktijk gegrepen

Jules een Mopshondje van 6 maanden is bij ons gecastreerd. Reeds op 8 weken werd vastgesteld dat Jules’ teelballen niet ingedaald waren. Bij hercontrole op 6 maanden waren de teelballen voelbaar ter hoogte van de liezen. Jules werd gediagnosticeerd als inguinale cryptorch en werd kort hierna geopereerd.

Met 2 kleine sneetjes van 1.5 cm ter hoogte van zijn liezen werden de teelballen verwijderd. Deze operatie duurde niet lang en Jules lag hierna de hele namiddag ontspannen te slapen onder de warmtelamp.

Na 10 dagen controleerden we de wonden, deze waren goed genezen en thuis was Jules zeer vlot hersteld. We adviseerden de eigenaren om na de castratie het gewicht goed op te volgen zodat hij geen overgewicht zou ontwikkelen. Een gecastreerde hond heeft immers een minder hoge energiebehoefte. Ondanks zijn avontuur komt Jules onze vrolijke Mops nog steeds kwispelend naar Animo.